Kredytobiorcy, którzy dostrzegają w swoich umowach kredytowych naruszenia przepisów, coraz częściej kierują sprawy do sądu, domagając się zastosowania sankcji kredytu darmowego. Złożenie pozwu rodzi jednak pytanie, czy konieczne jest dalsze regulowanie rat odsetkowych – czy, podobnie jak w sprawach frankowych, osoby walczące o SKD mogą ubiegać się o zabezpieczenie? Odpowiedź brzmi: tak. Sąd Okręgowy w Warszawie przyznał kredytobiorcy zabezpieczenie w sprawie SKD w postaci zawieszenia płatności odsetek oraz dodatkowych kosztów wynikających z umowy. Choć jest to pierwsze tego rodzaju orzeczenie, kredytobiorcy żywią nadzieję, że stanie się ono podstawą do ukształtowania stałej linii orzeczniczej w tej sprawie.

Pierwsi kredytobiorcy otrzymują zabezpieczenie w sprawie SKD

Do sądów trafia coraz więcej spraw związanych z sankcją kredytu darmowego, a wyrok w polskiej sprawie SKD, który zapadł 13 lutego, wzmacnia prawdopodobieństwo, że liczba takich spraw będzie nadal rosła. W wyroku TSUE C-472/23 jednoznacznie wskazano, że:

• bank może utracić prawo do naliczania odsetek i opłat, jeśli nie dopełni obowiązku informacyjnego wobec konsumenta,
• warunki zmiany opłat i prowizji powinny być precyzyjnie określone, a w przypadku, gdy konsument nie ma łatwego dostępu do ich weryfikacji, może to zostać uznane za naruszenie przepisów prawa,
• jeśli naruszenie wprowadza konsumenta w błąd dotyczący jego zobowiązań, sąd ma prawo nałożyć sankcję polegającą na usunięciu odsetek i dodatkowych opłat z umowy.

Kredytobiorcy spłacający konsumenckie kredyty gotówkowe zyskali potężne wsparcie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które jeszcze bardziej umacnia ich pozycję w walce z bankami stosującymi niedozwolone praktyki. Co więcej, w polskich sądach już widać wyraźne zmiany. Sąd Okręgowy w Warszawie przyznał kredytobiorcy zabezpieczenie w sprawie SKD w postaci zawieszenia płatności odsetek oraz dodatkowych kosztów wynikających z umowy.

W pozwie wniesiono o zwrot rat odsetkowych i innych kosztów pobranych przez bank oraz o stwierdzenie, że kredytodawca nie ma prawa pobierać odsetek i innych kosztów, ponieważ kredytobiorca skorzystał z prawa do darmowego kredytu. Dodatkowo, aby chronić interesy kredytobiorcy w trakcie procesu, został złożony wniosek o zawieszenie obowiązku płacenia odsetek i innych kosztów bankowi, aż do momentu wydania wyroku w sprawie.

Warto podkreślić, że zabezpieczenie w sprawie SKD różni się od tego, które stosowane jest w sprawach dotyczących kredytów powiązanych z obcą walutą. W tych roszczeniach zabezpieczenie uwzględnia zarówno raty kapitałowe jak i odsetkowe. Z kolei zabezpieczenie w sprawie SKD dotyczy wyłącznie rat odsetkowych, dlatego kredytobiorca nadal jest zobowiązany do zapłaty, ale jedynie rat kapitałowych.

Jakie korzyści daje zabezpieczenie w sprawie SKD?

Jak wskazują eksperci specjalizujący się w sprawach dotyczących sankcji kredytu darmowego, zabezpieczenie w sprawie SKD pomoże uchronić przed kolejną sprawą sądową. Dodatkowo wskazują na takie korzyści jak m.in.:

• zabezpieczenie interesu kredytobiorcy na wypadek braku środków na wypłatę całości należnych środków przez bank,
• brak konieczności uiszczania kolejnych rat w sytuacji, gdy kredytobiorca wpłacił z tytułu rat kapitałowo-odsetkowych wyższą kwotę niż ta, która została udostępniona przez bank,
• zabezpieczenie celu postępowania poprzez rezygnację z wpłacania rat, które prawdopodobnie będą uznane za nienależne kredytodawcy.

Jednocześnie należy podkreślić, że brak zastosowania zabezpieczenia w sprawie SKD na czas trwania postępowania sądowego może prowadzić do narażenia konsumenta na liczne straty finansowe, a także umożliwić instytucji finansowej bezpodstawne wzbogacenie się kosztem klienta. Co więcej, może to spowodować konieczność dodatkowych rozliczeń między stronami w przypadku wydania wyroku zasądzającego zastosowanie sankcji kredytu darmowego. Dodatkowo, uniemożliwienie zastosowania zabezpieczenia w sprawie SKD może również powodować konieczność wytoczenia kolejnej sprawy o zapłatę rat, które nie były objęte w pozwie.

Pierwsze zabezpieczenie w sprawie SKD wyznaczy nową linię orzeczniczą?

Chociaż udzielenie zabezpieczenia w sprawie SKD przez Sąd Okręgowy w Warszawie jest niecodzienną sytuacją, zarówno kredytobiorcy jak i ich przedstawiciele prawni mają nadzieję, że takich orzeczeń będzie coraz więcej. Na chwilę obecną w wielu sprawach sądy oddalają wnioski konsumentów argumentując, że ich sytuacja nie wymaga zabezpieczenia, a strony mogą w całości rozliczyć się po zakończeniu postępowania.

Eksperci z Votum Consumer Care, specjalizujący się w sprawach związanych z sankcją kredytu darmowego zwracają uwagę, że linia orzecznicza w tej kwestii nadal się kształtuje, co oznacza, że nie ma pewności co do przyjęcia przez sąd wniosku kredytobiorcy o zabezpieczenie w sprawie SKD. Zaznaczają jednak, że w związku z tym, że polskie sprawy dotyczące darmowych kredytów trafiają już na wokandę TSUE, możliwe jest, że to właśnie Trybunał wyznaczy kierunek nowej linii orzeczniczej, a polskie sądy będą coraz częściej wstrzymywać płatności rat odsetkowych na czas trwania postępowania sądowego.