Po wielu latach batalii frankowiczów o swoje prawa przyszedł czas na kredytobiorców gotówkowych. W sądach toczy się już kilkanaście tysięcy spraw SKD i każdego miesiąca składane są kolejne pozwy. Wydaje się, że na starcie tacy klienci powinni mieć łatwiej, skoro katalog przewinień banków uregulowany jest w ustawie o kredycie konsumenckim. Kredytobiorcy mogą też liczyć na wsparcie instytucji państwowych, w szczególności takich jak Rzecznik Finansowy.

Ponad 2200 postępowań interwencyjnych Rzecznika Finansowego

Skorzystanie z sankcji kredytu darmowego wymaga złożenia oświadczenia, które powinno być skuteczne od momentu jego dostarczenia do banku. Jak można się było spodziewać, kredytodawcy kwestionują takie wystąpienia klientów. W konsekwencji kredytobiorcy zmuszeni są do skierowania swojej sprawy do sądu. Jednak zanim do tego dojdzie, najpierw mogą skorzystać z postępowania interwencyjnego przed Rzecznikiem Finansowym. Pod warunkiem, że wcześniej wyczerpią postępowanie reklamacyjne.

Rzecznik Finansowy: bank powinien uznać oświadczenie o SKD

Postępowanie interwencyjne przed Rzecznikiem Finansowym zazwyczaj nie kończy sprawy. Ponieważ bank podtrzymuje swoją decyzję i konsekwentnie odmawia konsumentom prawa do skorzystania z sankcji kredytu darmowego. Jednak wartością dodaną tego postępowania jest uzyskanie stanowiska Rzecznika, który nie tylko komunikuje odpowiedź banku, ale przede wszystkim zdecydowanie się jej sprzeciwia. Dla przykładu Rzecznik wskazuje, że “Kredytodawca powinien uznać złożone oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Zajmowane przez Kredytodawcę stanowisko w niniejszej sprawie może naruszać prawa i interesy klienta”.

Bardzo często w swoich stanowiskach Rzecznik Finansowy piętnuje konkretne zawinienia po stronie banków w umowach kredytów konsumenckich. Przede wszystkim odnoszące się do nieprawidłowego informowania klientów o całkowitej kwocie kredytu i całkowitym koszcie kredytu. Przekłada się to również na zniekształcenie RRSO.

Rzecznik Finansowy a sankcja kredytu darmowego

Rzecznik negatywnie ocenia praktykę stosowaną przez kredytodawcę, polegającą na nieprecyzyjnym określaniu całkowitej kwoty kredytu oraz naliczeniu oprocentowania od środków, które nie są faktycznie udostępnione klientowi. Ponadto, zaliczenie części kosztów kredytu (kredytowanej prowizji) do kwoty udzielonego kredytu, skutkuje ukazaniem korzystniejszego dla kredytodawcy stosunku kwoty kredytu do jego kosztu. W efekcie, przy zastosowaniu takich parametrów wskaźnik RRSO jest nieprawidłowy – bardziej atrakcyjny, niż w rzeczywistości. Błędne wskazanie powyższych elementów niewątpliwie może podważyć możliwość dokonania przez konsumenta oceny  zakresu ciążącego na nim zobowiązania, a zatem uzasadnia zastosowanie sankcji kredytu darmowego — Paweł Wójcik, Prezes Zarządu Votum Consumer Care.

140 istotnych poglądów Rzecznika Finansowego m.in. Alior, PKO BP, Santander, Millennium, mBank

Postępowanie interwencyjne to nie jedyna ścieżka wsparcia dla kredytobiorców gotówkowych, jakiego może udzielić Rzecznik Finansowy. Przed formalnym wytoczeniem powództwa tacy klienci mogą również skorzystać z postępowania mediacyjnego. Jeśli natomiast chcą wzmocnić siłę argumentów już w toczącym się postępowaniu sądowym, to mogą złożyć wniosek o wydanie istotnego poglądu w swojej sprawie. Takie stanowisko jest materiałem opiniodawczym o charakterze pomocniczym. I choć istotny pogląd Rzecznika Finansowego nie jest wiążący dla sądu, to w uzasadnieniu orzeczenia sąd powinien ustosunkować się do argumentów w nim przedstawionych.

Istotne poglądy Rzecznika Finansowego w sprawach klientów Votum Consumer Care

Istotne poglądy Rzecznika Finansowego są bardzo cennym materiałem dowodowym w prowadzonych postępowaniach o SKD. Sędziowie chętnie zapoznają się z ich treścią, tym bardziej, że stanowią wyważoną opinię niezależnego organu w sprawie zagadnienia, o które toczy się spór. Dla naszych Klientów uzyskaliśmy już 115 takich istotnych poglądów i otrzymujemy kolejne. Co warte podkreślenia poglądy dotyczą umów niemal wszystkich banków udzielających kredyty konsumenckie, które nie ustrzegły się istotnych błędów przy ich konstruowaniu. Większość kredytodawców bazuje na gotowych wzorcach, co oznacza, że poglądy wydane w sprawach m.in. Alior, PKO BP, Santander, Millennium, mBank mogą mieć charakter uniwersalny.

To tylko pokazuje, jak istotną rolą w ochronie konsumentów odgrywa Rzecznik Finansowy. Tym bardziej cieszy fakt, że po kilku miesiącach wakatu na tym stanowisku od 1 stycznia 2025 r. mamy nowego rzecznika. Mamy nadzieję, że będzie kontynuował swoje wsparcie dla kredytobiorców w sprawach sankcji kredytu darmowego — Paweł Wójcik, Prezes Zarządu Votum Consumer Care.

autor: Paweł Wójcik, Prezes Zarządu Votum Consumer Care