Mimo narracji banków zachęcającej konsumentów do rezygnacji z pozwów, liczba spraw sądowych związanych z sankcją kredytu darmowego nadal dynamicznie rośnie. Nie dzieje się to bez powodu – Rzecznik Finansowy coraz częściej angażuje się w te kwestie, przedstawiając swoje istotne poglądy, które choć nie są wiążące dla sądu, to jednak stanowią istotny punkt odniesienia dla toczących się postępowań.

Rzecznik Finansowy coraz częściej interweniuje w sprawach sankcji kredytu darmowego

Statystyki wskazują na znaczny wzrost liczby wniosków składanych do Rzecznika Finansowego w sprawach dotyczących SKD. Podczas gdy w styczniu 2024 r. Rzecznik zajmował się 26 takimi sprawami, to już w styczniu 2025 r. ich liczba wzrosła do 430. W skali całego roku 2024 wpłynęło 2134 wniosków dotyczących SKD, podczas gdy rok wcześniej było ich jedynie 240. Związek Banków Polskich szacuje, że do końca 2024 r. w polskich sądach toczyło się około 10 tysięcy postępowań powiązanych z darmowym kredytem.

Na czym polega sankcja kredytu darmowego?

Sankcja kredytu darmowego to mechanizm, który pozwala konsumentowi na spłatę zobowiązania bez dodatkowych kosztów w przypadku, gdy kredytodawca nie dopełnił określonych obowiązków informacyjnych wynikających z ustawy o kredycie konsumenckim. Chodzi tu między innymi o konieczność precyzyjnego określenia całkowitego kosztu kredytu, rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) oraz innych kluczowych parametrów umowy.

Jeśli instytucja finansowa nie podaje tych informacji w sposób jasny i zgodny z prawem, konsument ma możliwość skorzystania z SKD, co oznacza, że oddaje jedynie kwotę kapitału, bez naliczonych odsetek czy innych opłat.

Jaką rolę w sprawach SKD odgrywa Rzecznik Finansowy?

Rzecznik Finansowy regularnie wydaje istotne poglądy dotyczące SKD. W 2023 r. opublikowano ich 28, natomiast w 2024 r. liczba ta wzrosła do 244. Opinie te często wspierają konsumentów posiadających kredyt gotówkowy, argumentując na korzyść ich roszczeń. Sąd, choć nie jest zobowiązany do przyjęcia stanowiska Rzecznika, powinien odnieść się do jego argumentacji w uzasadnieniu wyroku.

Zdaniem Rzecznika dr Michała Ziemiaka, istotne są trzy kluczowe aspekty związane z sankcją kredytu darmowego:

• Prawidłowość określenia parametrów kredytu przez kredytodawcę, w tym RRSO oraz całkowitej kwoty do zapłaty.
• Zakres naruszenia obowiązków przez kredytodawcę i jego wpływ na skuteczność skorzystania z sankcji.
• Moment, od którego należy liczyć roczny termin na złożenie oświadczenia o SKD.

Rzecznik Finansowy podkreśla, że termin ten powinien być liczony od chwili całkowitego wykonania umowy przez obie strony, a nie od momentu wypłaty środków przez bank, jak często argumentują instytucje finansowe. Takie stanowisko wynika bezpośrednio z art. 45 ust. 5 ustawy o kredycie konsumenckim.

Rzecznik Finansowy krytycznie ocenia działania banków

Niektóre instytucje finansowe stosują terminologię, która może wprowadzać klientów w błąd. Często w umowach kredytowych obok pojęcia „całkowita kwota kredytu” pojawia się sformułowanie „wypłacona kwota kredytu”, obejmujące kredytowane koszty, takie jak prowizja, składka ubezpieczeniowa czy opłata przygotowawcza. Może to prowadzić do sytuacji, w której kwota określona jako „całkowita” jest faktycznie niższa niż kwota wypłacona, co stoi w sprzeczności z obowiązkiem przejrzystego przedstawiania warunków kredytu.

Rzecznik Finansowy negatywnie ocenia także praktykę naliczania odsetek od kredytowanych kosztów kredytu. W przypadku kredytów gotówkowych udzielanych na dowolny cel oznacza to, że kredytobiorca płaci odsetki od kwot przeznaczonych na prowizje i inne opłaty, co może zawyżać rzeczywisty koszt zobowiązania. Taka sytuacja może prowadzić do sztucznego zawyżenia RRSO oraz całkowitej kwoty do zapłaty, co może stanowić podstawę do zastosowania sankcji kredytu darmowego.

Votum Consumer Care – analiza umowy kredytowej pod sankcję darmowego kredytu

Wzrost liczby spraw związanych z sankcją kredytu darmowego świadczy o rosnącej świadomości konsumentów i ich dążeniu do egzekwowania swoich praw. Rzecznik Finansowy odgrywa w tym procesie istotną rolę, wspierając kredytobiorców swoimi opiniami i podważając nieuczciwe praktyki kredytodawców. Warto, aby konsumenci dokładnie analizowali warunki swoich umów i korzystali z przysługujących im narzędzi ochrony prawnej.

Jeśli posiadasz umowę o kredyt gotówkowy, zapraszamy do skorzystania z bezpłatnej analizy jej zapisów pod kątem możliwości zastosowania sankcji kredytu darmowego. Eksperci Votum Consumer Care, specjalizujący się w reprezentowaniu kredytobiorców w sporach z instytucjami finansowymi, dokładnie przeanalizują Twoją sytuację i wskażą potencjalne kroki prawne. Dzięki doświadczeniu naszych ekspertów możesz zwiększyć swoje szanse na skuteczne dochodzenie praw i zwrot odsetek z kredytu konsumenckiego. Skontaktuj się z nami i sprawdź, czy możesz skorzystać z przysługujących Ci narzędzi ochrony konsumentów.