Czym jest potrącenie w sprawach frankowych?

utworzone przez | paź 17, 2025 | Aktualności, kredyt frankowy

Wielu kredytobiorców posiadających kredyty we frankach szwajcarskich, czyli tzw. frankowiczów, zetknęło się w ostatnich latach z pojęciem potrącenia. To termin, który często pojawia się w kontekście procesów sądowych dotyczących unieważnienia umów kredytowych zawartych z bankami. Dla osób walczących o zwrot nadpłaconych środków mechanizm ten ma ogromne znaczenie, ponieważ pozwala rozliczyć się z bankiem w sposób szybki, prosty i bezgotówkowy. Warto więc dokładnie zrozumieć, czym jest potrącenie w sprawach frankowych, kiedy można je stosować i jakie korzyści przynosi frankowiczom.

    Na czym polega potrącenie?

    Potrącenie to instytucja prawa cywilnego, uregulowana w art. 498 kodeksu cywilnego. W najprostszych słowach oznacza ono wzajemne umorzenie długów dwóch stron wobec siebie. Działa to w ten sposób, że jeśli dwie osoby są jednocześnie dłużnikami i wierzycielami względem siebie, mogą złożyć oświadczenie o potrąceniu, a ich zobowiązania wygasają do wysokości wierzytelności niższej. W praktyce nie ma więc potrzeby przekazywania sobie pieniędzy – następuje tzw. rozliczenie bezgotówkowe.

    W przypadku kredytów frankowych sytuacja wygląda podobnie. Bank udzielił kredytobiorcy określonej kwoty kapitału, a frankowicz przez lata spłacał raty, odsetki, prowizje i różne opłaty. Gdy sąd uzna umowę za nieważną, okazuje się, że obie strony mają wobec siebie roszczenia – bank o zwrot wypłaconego kapitału, a klient o zwrot wszystkich wpłat dokonanych na rzecz banku. Potrącenie pozwala te należności wzajemnie zbilansować.

    Potrącenie po unieważnieniu umowy kredytowej

    Stwierdzenie nieważności umowy kredytowej oznacza, że umowa nigdy nie powinna była obowiązywać. W efekcie znika prawna podstawa zarówno do spłaty rat, jak i do pobierania odsetek przez bank. Strony muszą więc zwrócić sobie wszystko, co świadczyły – bank zwraca kredytobiorcy wszystkie wpłaty, a kredytobiorca oddaje bankowi wypłacony kapitał. W większości przypadków frankowicze zapłacili bankom więcej, niż otrzymali w ramach wypłaconego kredytu. Wówczas po dokonaniu potrącenia to bank staje się dłużnikiem kredytobiorcy, a klient może domagać się zwrotu nadpłaty. Potrącenie upraszcza cały proces i pozwala uniknąć sytuacji, w której jedna ze stron musi czekać na przelew lub egzekucję należności po wyroku.

    osoby podają sobie rękę ponad biurkiem

    Jak dokonać potrącenia w sprawach frankowych?

    Aby potrącenie było skuteczne, konieczne jest złożenie odpowiedniego oświadczenia. Frankowicz musi wskazać, jakie wierzytelności są ze sobą kompensowane – czyli jakie kwoty on sam jest winien bankowi, a jakie bank jest winien jemu. Takie oświadczenie może zostać złożone zarówno poza sądem, jak i w trakcie procesu, najczęściej w odpowiedzi na pozew lub w piśmie procesowym składanym przez pełnomocnika.

    Złożenie oświadczenia o potrąceniu ma charakter materialny, czyli dotyczy faktycznego rozliczenia stron. Z kolei zarzut potrącenia ma charakter procesowy – to argument używany przed sądem, który ma na celu wykazanie, że roszczenie drugiej strony już wygasło w wyniku wcześniejszego potrącenia. W praktyce oznacza to, że jeśli frankowicz złożył wcześniej skuteczne oświadczenie o potrąceniu, może następnie w procesie powołać się na ten fakt, żądając oddalenia roszczenia banku o zwrot kapitału.

    Kiedy można zastosować potrącenie?

    Potrącenie można zastosować wtedy, gdy obie strony mają wobec siebie wymagalne wierzytelności pieniężne. W kontekście kredytów frankowych warunek ten zostaje spełniony po stwierdzeniu nieważności umowy przez sąd lub po doręczeniu bankowi oświadczenia kredytobiorcy o potrąceniu. W praktyce wielu frankowiczów decyduje się na ten krok w momencie, gdy bank kieruje do nich wezwanie do zwrotu kapitału lub wytacza przeciwko nim powództwo. Złożenie oświadczenia o potrąceniu pozwala wówczas uniknąć naliczania odsetek i ułatwia rozliczenie.

      franki szwajcarskie

      Dlaczego frankowicze korzystają z potrącenia?

      Dla frankowiczów potrącenie ma wiele zalet. Przede wszystkim umożliwia szybkie rozliczenie z bankiem bez konieczności dokonywania fizycznych przelewów. Pozwala też zabezpieczyć swoje interesy w sytuacji, gdy bank próbuje odzyskać wypłacony kapitał przed wykonaniem wyroku sądowego. Dzięki potrąceniu kredytobiorca może skutecznie wykazać, że roszczenie banku zostało już zaspokojone, co eliminuje ryzyko podwójnych rozliczeń.

      Kolejną korzyścią jest uproszczenie całego procesu. Zamiast oczekiwać na wzajemne przelewy i prowadzić odrębne postępowania egzekucyjne, obie strony mogą jednorazowo rozliczyć się w sposób bezgotówkowy. To oszczędność czasu, pieniędzy i nerwów. Potrącenie chroni również frankowiczów przed ewentualną niewypłacalnością banku lub przewlekłością w wykonaniu wyroku.

      Podsumowanie

      Potrącenie w sprawach frankowych to narzędzie, które pozwala frankowiczom sprawnie rozliczyć się z bankiem po unieważnieniu umowy frankowej. Mechanizm ten polega na wzajemnym umorzeniu wierzytelności i pozwala uniknąć konieczności fizycznych zwrotów pieniędzy. Dzięki niemu kredytobiorca może szybko odzyskać należne środki lub zniwelować roszczenie banku o zwrot kapitału.

      Jeśli masz kredyt we frankach lub już go spłaciłeś, skontaktuj się z Votum Consumer Care – przeanalizujemy Twoją sytuację i wskażemy Ci ścieżkę, dzięki której będziesz miał szansę pozbyć się wadliwej umowy kredytowej.

      Najczęściej zadawane pytania

      Kiedy potrącenie staje się możliwe?

      Potrącenie staje się możliwe, gdy obie strony – bank i kredytobiorca – mają wobec siebie wymagalne roszczenia pieniężne, np. po stwierdzeniu nieważności umowy kredytu.

      Czy potrącenie obejmuje odetki?

      Tak, potrącenie może obejmować także odsetki, o ile są one wymagalne i dotyczą wierzytelności pieniężnych między bankiem a kredytobiorcą.

      Czy banki mogą podnosić warunkowo zarzut potrącenia?

      Tak, banki mogą podnosić warunkowo zarzut potrącenia, np. w odpowiedzi na pozew, zastrzegając, że roszczenie zostanie potrącone tylko, jeśli sąd uzna umowę kredytową za nieważną.

      Powiązane artykuły

      Pomoc frankowiczom – wsparcie dla kredytobiorców Alior Banku

      Kredyty indeksowane lub denominowane do franka szwajcarskiego od wielu lat budzą ogromne emocje wśród kredytobiorców. Dla tysięcy Polaków decyzja o zaciągnięciu kredytu frankowego miała być gwarancją stabilności i niższych rat. Niestety, z biegiem czasu okazało się,...

      czytaj dalej

      Unieważnienie kredytu frankowego krok po kroku

      Coraz więcej osób decyduje się na unieważnienie kredytu frankowego. Dla wielu frankowiczów staje się to sposobem na odzyskanie nadpłaconych środków i uwolnienie się od ryzyka kursowego. Proces ten wymaga jednak starannego przygotowania i znajomości obowiązujących...

      czytaj dalej