Jakie warunki musi spełniać kredyt, aby móc skorzystać z SKD?

Sankcja kredytu darmowego, znana jako SKD, to rozwiązanie prawne, które pozwala kredytobiorcy spłacić wyłącznie pożyczony kapitał, bez odsetek, prowizji czy innych kosztów. To forma ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami banków i firm pożyczkowych. Nie każdy kredyt jednak daje możliwość zastosowania SKD. Trzeba spełnić kilka konkretnych warunków, które wynikają z przepisów ustawy o kredycie konsumenckim.

Czym jest SKD i kogo dotyczy?

Sankcja kredytu darmowego przysługuje osobom, które zawarły umowę kredytu lub pożyczki jako konsumenci, czyli osoby prywatne, a nie przedsiębiorcy. Oznacza to, że sankcja nie dotyczy kredytów zaciąganych na cele firmowe. Obejmuje wyłącznie kredyty konsumenckie, takie jak pożyczki gotówkowe, kredyty ratalne czy umowy o odroczony termin płatności, jeśli wiążą się z kosztami. Z SKD nie można natomiast skorzystać w przypadku klasycznych kredytów hipotecznych, zabezpieczonych nieruchomością.

1. SKD: limit kwotowy

Prawo do zastosowania sankcji kredytu darmowego dotyczy umów, w których kwota kredytu nie przekracza 255 550 zł. To granica ustawowa. Jeśli kwota zobowiązania jest wyższa, SKD nie ma zastosowania. Zasada ta obejmuje zarówno kredyty bankowe, jak i pożyczki udzielane przez instytucje pozabankowe.

2. Data zawarcia umowy kredytowej z bankiem

Sankcja kredytu darmowego funkcjonuje w polskim prawie od 18 grudnia 2011 roku. Oznacza to, że tylko umowy zawarte po tej dacie mogą podlegać SKD. Starsze kredyty, podpisane wcześniej, nie spełniają tego wymogu i nie dają możliwości skorzystania z sankcji, nawet jeśli zawierają błędy formalne.

3. Błędy w umowie kredytu

To kluczowy element, który decyduje o tym, czy SKD może zostać zastosowane. W pierwszej kolejności analizuje się, czy umowa zawiera wszystkie niezbędne elementy, takie jak: całkowita kwota kredytu, oprocentowanie, RRSO oraz informacje o kosztach pozaodsetkowych. Brak któregokolwiek z tych zapisów lub błędne ich przedstawienie stanowi naruszenie przepisów. Częstym problemem są źle obliczone wskaźniki RRSO, niejasne zapisy o kosztach, ukryte prowizje czy brak informacji o zasadach zmiany oprocentowania. Innym rodzajem błędów są uchybienia informacyjne, czyli sytuacje, w których kredytodawca nie przekazał konsumentowi pełnych danych o warunkach kredytu przed podpisaniem umowy. Każde z tych naruszeń może oznaczać, że kredytodawca złamał obowiązki wynikające z ustawy i umowa nie spełnia wymogów prawnych. 

4. Sankcja obowiązuje przy kredytach konsumenckich

SKD dotyczy wyłącznie kredytów konsumenckich, czyli takich, które nie są związane z działalnością gospodarczą. Obejmuje zarówno umowy z bankami, jak i z firmami pożyczkowymi, pod warunkiem, że pożyczkobiorca działał jako osoba prywatna. Kredyty firmowe, leasingi czy linie kredytowe dla przedsiębiorców nie są objęte tą ochroną.

5. Brak zabezpieczenia hipotecznego

Sankcja kredytu darmowego nie obejmuje kredytów hipotecznych, a gotówkowe. Wynika to z faktu, że kredyt zabezpieczony hipoteką nie mieści się w definicji kredytu konsumenckiego. 

6. Nie minął termin na złożenie oświadczenia SKD

Konsument, który chce skorzystać z sankcji, musi złożyć pisemne oświadczenie do banku w terminie roku od wykonania umowy kredytu, czyli od momentu spłaty całego zobowiązania lub jego rozwiązania. Po upływie tego okresu prawo do sankcji wygasa. Jeśli wciąż spłacasz kredyt, nie czekaj do całkowitej spłaty – możesz złożyć oświadczenie w każdej chwili, gdy kredyt jest aktywny.

Jak złożyć oświadczenie o skorzystaniu z SKD?

Jeśli kredyt spełnia wszystkie wymagania, należy sporządzić pismo, w którym kredytobiorca oświadcza, że korzysta z prawa do sankcji kredytu darmowego. W piśmie trzeba wskazać numer umowy, datę jej zawarcia oraz opisać uchybienia, które stanowią podstawę żądania. Dokument należy wysłać listem poleconym lub złożyć bezpośrednio w oddziale banku. W przypadku odmowy uznania sankcji można skierować sprawę do sądu, który oceni, czy naruszenia faktycznie miały miejsce.

Co daje sankcja kredytu darmowego?

Zastosowanie sankcji kredytu darmowego może stanowić korzyść finansową kredytobiorcy. Kredyt staje się darmowy – konsument oddaje tylko tyle, ile pożyczył. Wszystkie odsetki, prowizje i opłaty dodatkowe przestają obowiązywać. Co ważne, po uznaniu SKD instytucja finansowa nie może naliczać nowych kosztów ani odsetek za opóźnienie.

Warunki sankcji kredytu darmowego – podsumowanie

Aby kredyt mógł kwalifikować się do SKD, musi spełniać kilka kluczowych warunków: jego kwota nie może przekroczyć 255 550 zł, umowa musi być zawarta po 18 grudnia 2011 roku, kredytobiorca musi być konsumentem, a kredyt musi być gotówkowy. Dodatkowo muszą wystąpić błędy formalne lub naruszenia obowiązków informacyjnych po stronie kredytodawcy. Jeśli wszystkie te elementy są spełnione, konsument może mieć prawo do spłaty wyłącznie pożyczonego kapitału.