Sankcja kredytu darmowego. Kto może liczyć na darmowy kredyt?

Biuro Informacji Kredytowej w raporcie za wrzesień 2023 wskazał, że w samym okresie od stycznia do września 2023 roku banki i SKOKi udzieliły 2492,1 tys. kredytów gotówkowych na kwotę 55.025 mld zł.  Udzielane kredyty, w dużej mierze związane są z umowami o kredyt konsumencki, a to oznacza, że setki tysięcy z nich mogą kwalifikować się do zastosowania sankcji kredytu darmowego. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać darmowy kredyt?

Ustawa o kredycie konsumenckim a sankcja kredytu darmowego

Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim, przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż polska, którego udziela kredytodawca lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Dodatkowo, przez umowę o kredyt konsumencki uznaje się także umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego, którego wysokość nie przekracza wyżej wskazanej kwoty.

Ustawa dokładnie określa obowiązki kredytodawcy wobec konsumenta oraz obowiązkowe elementy umowy o kredyt konsumencki, których brak w umowie bądź wskazanie ich w nieprawidłowy sposób może powodować dla kredytodawcy negatywne konsekwencje, w tym powstanie roszczeń kredytobiorców dotyczących tzw. sankcji kredytu darmowego.

Co to jest sankcja kredytu darmowego?

Sankcja kredytu darmowego, uregulowana w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim stanowi, że w przypadku wskazanych naruszeń bądź niezgodności umowy z ustawą, konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu w terminie i w sposób ustalony w umowie.

Zastosowanie sankcji kredytu darmowego powoduje, że wygasają roszczenia kredytodawcy wobec konsumenta o zapłatę odsetek i innych kosztów. Dodatkowo w sytuacji, kiedy konsument wcześniej uregulował na rzecz kredytodawcy odsetki i inne koszty okołokredytowe, ma prawo do wystosowania roszczenia w stosunku do kredytodawcy o zwrot wpłaconych kwot.

Jakie są przesłanki do zastosowania sankcji kredytu darmowego?

Zastosowanie sankcji kredytu darmowego możliwe jest w sytuacji, gdy kredytodawca umyślnie naruszył lub nie dochował staranności przy wykonywaniu swoich obowiązków. Dodatkowo umowa zawarta jest po 18.12.2011 r., a kredytobiorca musi być w trakcie spłaty kredytu lub w ciągu roku od daty jego spłaty. Co więcej, kwota pożyczki nie może przekroczyć 255 550 zł lub równowartości tej kwoty w innej walucie. Konsument musi wykazać również, że kredytodawca naruszył jedno lub więcej praw wynikających z ustawy o kredycie konsumenckim.

Przykłady – skutki sankcji kredytu darmowego przy kredycie spłaconym

Kredyt spłacony, zawarty w 2013 roku. Po zastosowaniu sankcji kredytu darmowego, kredytodawca zobowiązany jest zwrócić kredytobiorcy całą uiszczoną przez niego kwotę z tytułu kosztów kredytu (np. prowizje, ubezpieczenia, odsetki).

Przykłady – skutki sankcji kredytu darmowego przy kredycie spłacanym przez kredytobiorcę

Kredyt w trakcie spłaty, zawarty w 2017 roku. Jeżeli kredyt nie jest jeszcze spłacony- kredytodawca zobowiązany jest zwrócić kredytobiorcy dotychczas uiszczone kwoty tytułem kosztów kredytu, zaś przyszłe raty będą pozbawione kosztów (odsetek i innych kosztów), zatem konsument spłacać będzie jedynie ratę kapitałową.

Stosowane przez kredytodawców sposoby wyliczania odsetek, kosztów, informowania m.in. o oprocentowaniu i potencjalnych kosztach kredytu, nie pozwalają konsumentom w sposób przejrzysty ustalić i zrozumieć koszty jakie muszą ponieść w związku z zawartą umową, a co z tym związane – porównać oferty kredytowe różnych kredytodawców. Warto zatem, aby konsument, który spłaca lub spłacił kredyt na warunkach wspominanych powyżej, przekazał swoją umowę kredytową specjalistom z Votum Consumer Care sp. z o.o., którzy dokonają bezpłatnej analizy pod kątem możliwości skorzystania z sankcji kredytu darmowe